Theorie 

De cursisten uit het 2de, 3de en 4de jaar van alle ateliers 4de Graad kiezen uit één van de aangeboden ‘Kunst en cultuur’ lessen. De cursisten Kunstrecensent, Atelier Beeldende en Audiovisuele Kunsten (Kunstexploratie) en Beeldende en Audiovisuele Cultuur (Kunstbeschouwing) kiezen elk jaar een ander theorievak.

Muziekgeschiedenis

Ma, weken 1 + 3, 18u.-21u.30
Campus Mutsaard - aula K1.6 ‘Dieperik’
docent Hans De Beuckelaer

In de lessen muziekgeschiedenis staat de 20ste eeuw centraal. Via thematische lessen onderzoeken we enkele belangrijke muzikanten / componisten, opvallende scharniermomenten, de link met andere kunsten en media, technologische evoluties en muzieksociologische veranderingen. Er is aandacht voor klassieke muziek, etnische muziek, field recordings, musique concrète, elektronische muziek, noise, improvisatie, dub, jazz, blues, pop, rock en allerhande crossovers. Vertrekpunt voor de lessen is de ‘liberation of sound’ zoals omschreven door de componist Edgar Varèse. Voorts komen onder andere volgende namen aan bod: John Cage, Iannis Xenakis, Fela Kuti, Sun Ra, Alan Lomax, Harry Smith, Les Paul, Lee Perry, John Zorn.

Actuele kunst & cultuurfilosofie

Ma, week 3, 18u.-21u.30
Campus Mutsaard - aula K1.1
docent Stefan Wouters

In deze cursus benaderen we hedendaagse kunst, cultuur en beeldproductie vanuit een (kunst)historisch, filosofisch en politiek-sociologisch perspectief. Zowel materiële als immateriële verschijningsvormen, zoals schilderijen, installaties, performance en videokunst komen aan bod. De student wordt gestimuleerd om zijn/haar inzichten van actuele kunst aan te scherpen en te reflecteren over nieuwe tendensen en maatschappelijke ontwikkelingen. Dit kan gebeuren aan de hand van een schriftelijk verslag, een eigen creatieve invulling of via een mondelinge presentatie.

Kunst- en cultuurgeschiedenis
Oudheid - Middeleeuwen

Di, week 1, 18u.-21u.30
Campus Mutsaard - aula K1.3
docent Frank Verlie

Voor de prehistorie, Mesopotamië, Egypte en de Griekse oudheid zijn André Malraux, Oswald Spengler en Jean Capart, Heinrich Schliemann en Mark Waelkens de gidsen die ons doorheen de Westerse kunst- en cultuurgeschiedenis loodsen. Maar ook mythologische figuren zoals Gilgamesh, de Minotauros en Homeros’ Odysseus krijgen de nodige aandacht en worden af en toe in een modern perspectief geplaatst. Voor de Middeleeuwen rekenen we op Johan Huizinga (‘Herfsttij der Middeleeuwen’), Pevsner (gotische architectuur), en Robert Sowers (glasramen). Niet-Westerse kunst- en cultuurgeschiedenis kan, uitgaande van de persoonlijke ervaring van de docent en de inspiratie van het moment aan bod komen (pre-Columbiaanse en Islamitische kunst).

Kunst- en cultuurgeschiedenis
Renaissance - Barok - Rococo

Di, week 2, 18u.-21u.30
Campus Mutsaard - aula K1.3
docent Tinne Driessens

Voor de renaissance zijn onze vier grote gidsen Jacob Burckhart, Bernard Berendson, Ernst Gombrich en last but not least Erasmus. Aparte figuren als Leonardo da Vinci en ‘onze’ Pieter Bruegel krijgen aandacht. Voor de behandeling van de barok vertrekken we van stijlbegrippen van Wölfflin, waarna we inzoomen op grote schilders als Caravaggio, Rubens en Rembrandt of beeldhouwers als Bernini, Duquesnoy en Artus Quellinus. Dit jaar zal ook bijzondere aandacht besteed worden aan de Antwerpse Barokevenementen. Voor de behandeling van de rococo beginnen we met de voor de hand liggende decoratieve aspecten en de lichte en gracieuze kant van Watteau en Fragonard, langs de grimassen van Messerschmidt. Vervolgens komen Piranesi, Goya, Casanova, Choderlos en De Sade aan bod en eindigen we met de zedenschetsen van Hogarth.

Kunst- en cultuurgeschiedenis
19de eeuw

Di, week 3 , 18u.-21u.30
Campus Mutsaard - aula K1.3
docent Tinne Driessens

De cursus beoogt een breed overzicht van de 19de eeuwse kunst en cultuur. Onze 19de eeuw begint zowat halverwege de 18de, met het neoclassicisme, waarin de eerste moderne visioenen hand in hand gaan met de eerste vormen van moderne soberheid. Maar bij neoclassicisme denken we toch vooral aan het 19de eeuwse academisme en haar voorliefde voor de klassieke oudheid, en dus is het pas met de romantiek, waarin nochtans ook sterk naar het verleden gekeken werd, dat het moderne verhaal echt van start gaat. Baudelaires romantische theorie over de ‘modernité’ sluit reeds aan bij de volgende stroming, die van het realisme, waarna de –ismen mekaar in versneld tempo opvolgen. We eindigen met het symbolisme. Terwijl we het overzicht niet uit het oog verliezen, vlechten we er een aantal themalessen doorheen, oa. over romantische muziek, de karikatuur, de bohemien en de fotografie.

Kunst- en cultuurgeschiedenis
20e eeuw

Di, week 4, 18u.00-21u.30
Campus Mutsaard - aula K1.3
docent Hans De Beuckelaer

In de kunst- en cultuurgeschiedenis van de 20ste eeuw, die overigens veel rijker geschakeerd is dan wat men in overzichtswerken doorgaans te zien krijgt, vallen niettemin twee grote tegengestelde bewegingen te ontwaren: de eerste draaft, aangespoord door experiment en avantgarde, resoluut richting toekomst, de andere koestert het verleden, dat voortdurend reïncarneert in klassieke revivals en nieuwe vormen van ‘realisme’. Een dynamisch proces, waarbij het nieuwe en het oude geregeld van plaats verwisselen en dat tegen het einde van de eeuw uitmondt in het postmoderne labyrint.

Kunstbeschouwing

Di, week 1 en 3, 19u.30-21u.30u.
Campus Mutsaard - aula K1.3

Za, week 3, 13u.30-17u.
Campus Eyckermans - atelier fotografie gelijkvloers
docent Etienne Van Deyck

In deze cursus verkennen we de beeldende kunsten vanuit verschillende invalshoeken. Naast de kunstgeschiedenis, die de kunst bestudeert in een historische context, bestaan er diverse perspectieven van waaruit je kunst kan verkennen, oa. kunstpsychologie, kunstsociologie en kunstfilosofie. In de lessen kunstbeschouwing vertrekken we van een beeldanalyse, situeren we het betreffend werk kort in de cultuurhistorische context en koppelen we het aan zeer uiteenlopende kunstbeschouwelijke thema’s. “We verbreden en verdiepen ons esthetisch genot naarmate we meer aandachtspunten ontwikkelen”, aldus het motto van deze cursus.

Theatergeschiedenis

Ma, week 3, 18u.-21u.30
Campus Mutsaard - aula K1.3 met afwisselend online module
docent Nele Willems

Theatergeschiedenis bespreekt theater als medium doorheen de verschillende kunsthistorische periodes. De lessen starten met de bakermat van het theater, bij de Oude Grieken. De nadruk ligt op het belang en de positie van het theater in zijn tijd. Toonaangevende makers, auteurs en canonstukken komen aan bod. Daarnaast zullen er aspecten van bepalende scenografie, theaterarchitectuur en theaterkostuum bestudeerd worden. Hierbij worden accenten gelegd die het Westerse theater beïnvloeden. Zo bekijken we onder meer Shakespeare, het 18de eeuwse burgerlijke theater en de grote ommezwaai naar het post-dramatisch theater met boeiende makers als Brecht.

Filmgeschiedenis

Do, week 2 + week 4, 19u. – 22u.30
De Studio/De Cinema - grote filmzaal
docent Wouter Hessels

Deze cursus geeft een rijk geïllustreerde kijk op de belangrijkste ( r )evoluties die de zevende kunst heeft meegemaakt, vanaf het einde van de 19de eeuw tot het begin van de 21ste eeuw. Van de eerste ‘shots’ van de broers Lumière, over toonaangevende stromingen zoals het Duits expressionisme, het Italiaans neorealisme en de Franse nouvelle vague tot de Deense Dogme 95-stunt, de Amerikaanse Movie Brats en tal van Europese filmauteurs. Al die korte, lange, stomme – en geluidsfilms, in zwart-wit of kleur, passeren de revue. De les duurt tot 20u30. Na een korte introductie van de geprogrammeerde film, die aansluit op de les, wordt een integrale film geprojecteerd.

Mediatraining

Do, week 4, 18u. – 21u.30
Campus Eyckermans - gelijkvloers
docent Bart Vanderbiesen

Mediatraining geeft aan de cursist / kunstenaar de nodige tools en handvaten om met diverse media om te gaan. Hoe kan je de vele ‘social media’ gebruiken om je eigen werk in ‘the picture’ te zetten? Hoe ga je om met interviews, zowel als interviewer als geïnterviewde? Wat is de impact van een massamedium op kunst? En wat is de evolutie van die media?

Portfolio

Do, week 2, 18u. – 21u.30
Campus Eyckermans - gelijkvloers
docent Bart Vanderbiesen

Hoe maak je als kunstenaar een degelijk portfolio waarmee je naar buiten kan treden. Hoe ga je aan de slag om je artistiek werk op een duidelijke manier te presenteren en relevant te zijn binnen de complexe wereld van de kunstgalerijen, exposities, kunstbeurzen e.d.

Stijlgeschiedenis

Za, week 3, 9u.-12u.30
Campus Eyckermans - atelier fotografie gelijkvloers
docent Etienne Van Deyck

In deze cursus overlopen we de stijlevolutie in Europa (Italië, Frankrijk, Engeland, …) op een chronologische wijze (van de gotiek in de late middeleeuwen tot de art-déco aan het begin van de 20ste eeuw). We starten de les met een algemene introductie op de tijdsgeest van de betreffende stijlperiode. Vervolgens verkennen we de kenmerken van de vormstructuur en overlopen we de belangrijkste ontwikkelingen in decoratie en ornamentiek.

Toegepaste Kunstbeschouwing

Za, week 1, 13u.30 - 17u.
Campus Eyckermans - 1ste verdieping
docent Etienne Van Deyck

In de Toegepaste Kunstbeschouwing wordt de theorie proefondervindelijk onderzocht door een aantal kunstbeschouwelijke aandachtspunten te verkennen, zowel in de kunsttheorie als in de praktijk.

Elke les start met een theoretische uiteenzetting van een aspect van de vorm-expressie van de beeldtaal (beeldelementen, beeldstructuur, beeldretoriek en dergelijke). Daarop volgt een proefondervindelijke toepassing in de vorm van een gerichte doe-opdracht. Tot slot wordt getracht om gezamenlijk een conclusie te formuleren.

Precolumbiaanse kunst

Woe, week 3, 18u.-21u.30
Campus Mutsaard - aula K1.3
docent Frank Verlie

Het grootste deel van deze cursus handelt effectief over de architectuur en de kunst van de oorspronkelijke bewoners van het Amerikaanse continent. Hoewel we het hele gebied gaan overschouwen en daarbij zeker de nodige aandacht zullen schenken aan de (vaak) nomadische beschavingen in Noord-Amerika, ligt het zwaartepunt van deze cursus op de beschavingen die zich in Midden- en Zuid-Amerika gevormd hebben. Mexico en Peru zijn hiervan de kerngebieden, maar ook hun buurlanden komen aan bod.

We gaan in deze cursus chronologisch te werk en baseren ons hierbij op de traditionele archeologische indeling voor Midden-Amerika, met een pre-klassieke, een klassieke en een post-klassieke periode. Duidelijke overeenkomsten in de ontwikkeling van de diverse culturen laten toe ook Zuid-Amerika in dit schema in te passen. Omdat Noord-Amerika zich minder goed in dit schema laat inpassen -de meerderheid van de artefacten is er immers van recentere datum- zullen we hier een aparte avond aan besteden.

Naast architectuur, beeldhouwkunst en schilderkunst zal onze bijzondere aandacht af en toe gaan naar twee disciplines, twee ambachten waarin deze volkeren uitblinken, nl. de keramiek en de textiele kunsten.

Het laatste deel van deze cursus zal gaan over onderwerpen die buiten het chronologisch bestek van de Precolumbiaanse kunst vallen, maar die er toch altijd mee te maken hebben. Voor Mexico hebben we het dan over mensen als Posada, Atl, Rivera, Kahlo, Orozco, Siqueiras, Rufino Tamayo en Francisco Toledo.

We sluiten af met onze Westerse beeldvorming over de cultuur van de ‘indigenes’ en de ‘native Americans’. Meer dan de traditionele kunsten en ambachten spelen literatuur, film en fotografie in dit verhaal een hoofdrol.

 

De theorielessen ‘Kunst en Cultuur’ worden gegeven volgens het wekenschema (1-2-3-4-weken) en kan je via onderstaande link raadplegen.

Agenda ‘Kunst en Cultuur’ lessen